Abstract:

2000 jaar geleden waren het roerige tijden in Nederland. De zuidelijke Nederlanden waren nog maar enkele tientallen jaren geleden veroverd door de Romeinen toen ze in 15 na Chr. een legermacht mobiliseerden om verder naar het noorden op te rukken. In Velsen (Noord-Holland) werd aan de kust een uniek fort met haven aangelegd.

Honderden Romeinse soldaten en mariniers waren hier gelegerd. Al snel kwamen echter de Friezen in opstand tegen de Romeinen. Hoewel de historische bronnen hiervan schaars zijn, kunnen we de veldslag die geleverd werd volgen aan de hand van archeologische bodemvondsten. Meer dan 500 loden slingerkogels waren er nodig om de belagers bij het fort weg te houden, maar het was uiteindelijk tevergeefs. De Romeinen trokken zich terug maar lieten een onbewoonbare, vergiftigde plaats achter.

Nog geen tien jaar later volgende een tweede poging. Opnieuw waren de Romeinen met een grootscheepse oorlogscampagne naar het noorden van Nederland en Duitsland begonnen. Natuurlijk moest er weer een basis bij Velsen komen. Dit keer kozen ze een nieuwe plek voor hun fort, 600 meter ten westen van het eerdere fort. Na een aantal jaren besloot Keizer Claudius echter dat het genoeg was en werd het fort verlaten. De Rijn zou de noordgrens van het Rijk blijven.

Dit boek vertelt het verhaal van de Romeinen in Velsen. Wat deden die Romeinen hier? Wat hebben ze gebouwd en in de bodem achtergelaten? Hoe leefden de militairen in hun forten en de Friezen in hun boerderijen? Waarom trekken ze zich terug achter de Rijn? De rivier die daarna eeuwen lang de noordgrens van het Romeinse Rijk wordt. Hoe ging het verder met de Friezen en hun enorm belangrijke heilige plaats in de Velserbroek waar fantastische objecten geofferd zijn?

Voor het eerst wordt na meer dan 50 jaar onderzoek een uniek en compleet overzicht gepresenteerd. Helder en duidelijk verteld en rijk geïllustreerd laat Arjen Bosman dé kenner van Romeins Velsen de forten tot leven komen.

Mede mogelijk gemaakt door:

Contents

Inleiding

1. Het land waar de Romeinen terechtkwamen

2. Velsen 1

3. Velsen 2

4. Het leven in de forten van Velsen 1 en 2

5. De wereld van de Friezen

Nawoord – Velsen, nu, toen

Dankwoord

Wetenschappelijke literatuur